ادیان

 مقاله ذیل, به گمانه زنی درباره آینده مناسبات ادیان و مسالک معنوی پرداخته؛ پس از طرح احتمال های گوناگون در باب روابط دین ها و دینواره ها, ده عامل که احتمال بروز بسط نزاع و نقار میان ادیان را توجیه می کند توضیح داده است. از جمله: استفاده ابزاری ارباب سیاست از دین, خودخواهی و قدرت طلبی برخی اصحاب ملل و مذاهب, لجاج و عنادورزی آحاد وجوامع دینی, انحصارگرایی دینی, احیای سوابق تلخ نزاعهای تاریخی و... .از نظر مولف, پاره ای از عوامل نیز احتمال همگرایی و تعامل میان ادیان را توجیه و تقویت می کند از جمله: توسعه شبکه اطلاع رسانی و همدمی خاندان آدم و پیدایش همدلی جهانی, ارتقا و فرگشت عقلانیت بشری و غلبه درست اندیشی و سرانجام پذیرش فراگیر حقایق دینی و دین حق, استقرار دموکراسی در مقیاس جهانی و رسمیت یافتن تکثر ادیان و تحمل افکار گوناگون, برجسته شدن وجوه اشتراک ادیان, تدبیر قطب های سیاسی در بهره گیری از قدرت دیانت در یکپارچه سازی قلمرو قدرت خود, و... .مقاله با توصیه هایی در باب بایستگی تفاهم و تعایش میان ادیان و دینواره ها فرجام می یابد.